D u lịch đối với tôi còn hơn cả một niềm đam mê, nó là một phần cuộc sống. Tôi thường tự nhận mình có đôi chân giang hồ đại hải. Từ khi cò...
Du lịch đối với tôi còn hơn cả một niềm đam mê, nó là một phần cuộc sống. Tôi thường tự nhận mình có đôi chân giang hồ đại hải. Từ khi còn ẵm ngửa tôi đã quen thân với những chuyến xe đò dọc ngang miền Tây chật ních người... Khi ba bốn tuổi gì đấy một năm tôi có thể đã đi Vũng Tàu đến ba bốn lần (tất nhiên phải đi cùng cha mẹ tôi). Cũng trong một năm tôi có sáu tháng sống tại Sài Gòn, sáu tháng trôi nổi ở miền sông nước Mỹ Thuận Đồng Tháp. Lớn lên, tôi may mắn được đi khắp Cần Thơ, Hà Tiên, Sóc Trăng... cho đến các tỉnh miền Đông Nam Bộ trải dài đến Ninh Thuận, Bình Thuận, Nha Trang, Khánh Hòa... Không hẳn là nhiều nhưng cũng không phải ít. Lạ một điều tôi chưa một lần đặt chân đến vùng đất Tây Nguyên. Một phần do tôi không có duyên với mảnh đất huyền hoặc này, phần khác do tôi cứ chần chờ muốn rong ruổi bằng xe máy trên những cung đường đất đỏ, chứ không phải đóng khung mình trong một tour du lịch hết sức chỉnh chu: sáng nhà hàng, chiều khách sạn... chịu sự sắp đặt của cô hướng dẫn viên lạ hoắc nào đó.
Tôi đã lên kế hoạch cho chuyến đi Đắk Lắk lần này trước ba tháng. Ba tháng để sắp xếp công việc, chuẩn bị tiền bạc chi tiêu và chờ đợi. Song chút xíu nữa tôi lỡ hẹn với cao nguyên huyền thoại.
Ăn uống qua loa, cắp mấy bộ quần áo, chuẩn bị thêm sổ, viết ít đồ lặt vặt. Cuối cùng tôi xếp chiếc áo Lam, cài vào túi ao huy hiệu sen trắng... biết đâu đấy khi ra đến nơi tôi sẽ có dịp gặp các anh chị em – những người tôi luôn mong muốn gặp. Tổ chức GĐPT [1] đã trải qua 60 năm tồn tại và phát triển đã có nhiều thăng trầm biến đổi thời cuộc, đã có sự phân hóa, rẽ chia trong nội bộ, song tôi tin tưởng rằng dù đi đâu về đâu, chỉ cần chúng tôi khoát lên mình chiếc áo Lam cài trên ngực mình đóa sen tám cánh trắng thì chúng tôi lại là anh em, là đồng chí, là công sự đắc lực của nhau. Cái tình huynh đệ thắm thiết ấy người ngoài cuộc không sao hiểu được!
8g30 tối tôi có mặt ở điểm tập kết. 9 giờ xe bắt đầu lăn bánh. Đó là một chiếc Ford Transit trắng 16 chỗ, xe nhà chị Hường – nhân viên dự án Tương Lai trực thuộc hội Bảo trợ trẻ em Tp Hồ Chí Minh. Tôi biết chị Hường không lâu, khoảng nửa năm trước đây. Khi quen chị tôi không hề biết chị có một gia đình tuyệt vời đến thế. Một đại gia đình với mười anh chị em mà chúng ta sẽ có dịp gặp lại ở những trang sau. Tôi lên xe ngồi băng ghế sau cùng với Tiến và anh Vũ. Thoáng chốc xe nhanh chóng ra khỏi nội thành Sài Gòn, đường xá tốt hẳn, gió mát hây hây, mọi người cười nói rôm rả và bắt đầu hát say sưa như chưa từng được hát. Những lúc như thế này tôi thấy mình thật trẻ dại. Tôi không phải là ca sĩ, tôi cũng không được trời phú cho một chất giọng đặc biệt nào đấy, đơn giản chỉ vì tôi yêu âm nhạc, tôi yêu những giai điệu lên bổng xuống trầm. Tôi biết mọi người ở đây cũng như tôi sôi nổi, tràn đầy nhiệt huyết. Chúng tôi là những người trẻ theo một cách nào đấy. Tất nhiên định nghĩa về chữ trẻ cũng có nhiều quan điểm khác nhau, trẻ về tuổi đời hay trẻ về cách nghĩ cách làm, hay trẻ về tâm hồn... Vì thế có những người chưa từng già cỗi ngược lại có những người trọn cả cuộc đời hình như chưa từng trẻ trung một ngày nào. Ngồi trước tôi hai bằng ghế có một cô bé (theo cách nói của tôi, sau này tôi vỡ lẽ “cô bé” ấy không hề bé tí tẹo nào) thật hồn nhiên hát bài “Giấc mơ Chapie” một trong những bài tôi thích nhất. Qua khung cửa kính, tôi nhìn thấy nhiều cặp mắt tròn xoe lạ lẫm dò xét, bọn họ chắc hẳn đã nghĩ rằng: “Lũ nhóc nào đây, sao cứ hát ầm cả lên, điên thật!”. Ừ điên thật, nhưng tại sao người ta không thể điên một chút nhỉ? Cuộc sống chẳng phải vốn đã rất điên loạn đấy sao? Ngày xưa, Khuất Nguyên trước khi tự vẫn ở dòng sông Mịt La nhìn thấy cuộc đời điên đảo cay đắng thốt lên rằng: “Đời say cả chỉ mình ta tỉnh, đời đục cả chỉ mình ta trong”. Đáng thương thay khi ông không biết rằng bản chất cuộc đời đã như thế! Ngàn năm sau vẫn vậy, chẳng có gì thay đổi! Sống giữa một đống phế liệu đồng, thau, nhôm, sắt vân vân và vân vân.. thứ bán được giá hơn bảy mươi ngàn một ký có thứ chỉ hai ba ngàn một ký, thứ khác có cho người ta cũng không thèm để ý đôi khi cũng cần phải biết ngây ngô, buồn cười trong những lúc đáng buồn cười và bỡn cợt những khi cần bỡn cợt.
Một hành khách còn trẻ cuộn tròn trong chiếc áo khoát, thu mình vào trong góc xe trở giấc nhếch mắt và mở miệng cười. Tôi không nhìn rõ khuôn mặt anh, nhưng cái cười bao dung của anh làm tôi hả dạ. Không phải tôi hả dạ vì anh không phiền trách cái tội “làm ầm cả lên” phá giấc ngủ quý báu của anh, tôi hả dạ vì ít ra cũng còn có người biết cách cảm thông và chia sẻ. Nhìn dáng anh tôi không nghĩ anh đang đi du lịch, có lẽ anh đang vội trở về quê thăm nhà trong kỳ nghỉ lễ. Bất giác tôi mỉm cười đáp lại...
Sức người có hạn, cuối cùng cuộc chiến “thanh quản” cũng đến hồi kết thúc khi mọi người đã “cạn vốn”. Xe yên ắng chìm vào giấc ngủ. Chỉ còn tôi và Huấn rầm rì to nhỏ. Chính không khí chật hẹp co ro trên chuyến xe giúp kéo gần chúng tôi lại với nhau hơn. Có lẽ chẳng bao giờ chúng tôi có đủ thời gian đủ lòng kiên nhẫn để lắng nghe, nhau như thế này nữa. Góc khuất ấy, không dễ gì người ta tâm tình với nhau. Huấn đã nói với tôi về những ngày tháng còn trong quân ngũ, con đường nào đã đẩy đưa Huấn trở thành một sinh viên ngành xã hội học và yêu quý công tác tình nguyện đến vậy, những mối tình trong quá khứ, những chia ly, nhớ nhung, trăn trở, những băn khoăn suy tính cho tương lai. Tôi không nói về mình, chỉ biết lắng nghe vì con đường tôi đã đi qua không trắc trở, chông gai, phong phú và đẹp như con đường Huấn đã đi. Bất chợt tôi thấy mình nhỏ bé, ấu trĩ và trẻ con thế nào ấy, trẻ con hiểu với nghĩa trẻ con nhất...
Đêm đã khuya, bầu trời đen kịt! Mưa đã rơi tự khi nào chẳng biết, mưa đầu mùa chỉ đủ áo một lớp váng mỏng manh trơn trợt trên mặt đường nhựa. Con đường vắng xa hun hút dài thêm, thi thoảng một chiếc xe ngược chiều pha đèn lóe lên đẩy những bóng người vật vờ trượt dài rồi mất hút phía sau nhanh như khi nó xuất hiện... Xuyên qua tỉnh Bình Dương, chúng tôi theo quốc lộ 14 đi sâu vào địa hạt Bình Phước, hai bên đường rừng cao su bạt ngàn dần thay chỗ nhà cửa phố xá thị thành sầm uất. Trong đêm tối, từng hàng sao su lặng lẽ im lìm trân mình chịu đựng cái lạnh cắt da cắt thịt. Nếu có dịp dừng xe bên vệ đường giữa rừng khuya trong một đêm mưa gió lạnh lùng như tôi bạn sẽ cảm nhận được nỗi sợ hãi bóng đêm thẳm sâu, tối tăm. Đứng trước đầu xe nhìn xoáy vào giữa những tàng cây, tôi chẳng thấy gì rõ ràng, mọi thứ lờ mờ sánh đặc đen quánh... Lúc ấy tôi thèm ánh sáng biết bao dù chỉ một chút ánh sáng le lói, chập chờn... như cô bé bán diêm đốt từng que từng que diêm trong đêm cổ tích mưa tuyết bão bùng. Đốm lửa nhỏ bé ấy không đủ sức chở che cơ thể giá rét nhưng nó đủ sáng để làm ấm áp tâm hồn con người. Cô bé bán diêm không chết trong giá rét mà chết trong sự thờ ơ đến tàn nhẫn. Xét cho cùng ai cũng có những ước mong những tâm tình không thỏa, cô bé bán diêm luôn hiện hữu trong bản thân mỗi người. Con người lúc nào cũng khao khát được lắng nghe, yêu thương, cảm thông...
Xe vượt đi qua thị xã Gia Nghĩa rồi vào vùng đồi núi Đắk Mil, Đắk Song thuộc tỉnh Đắk Nông chuẩn bị vào địa phận Đắk Lắk. Đắk Lắk một vùng cao nguyên có độ cao trung bình từ 500m so với mặt nước biển, phía bắc giáp Gia Lai, nam giáp Lâm Đồng – Đắk Nông, Tây là Campuchia, Đông giáp Phú Yên – Khánh Hòa. Đắk Lắk có diện tích tự nhiên gần 15 ngàn cây số vuông, thủ phủ là thành phố Buôn Ma Thuộc Một tỉnh cao nguyên điển hình với hàng trăm đồn điền cà phê, cao su nằm gọn trong 700.000 mẫu đất đỏ bazan mầu mỡ. Chính địa hình cao nguyên với hơn một triệu hecta rừng nguyên sinh đã tạo nên một khí hậu hai mùa mưa nắng tương đối ôn hòa. Nhiều người nói với tôi rằng hãy đi đi sẽ đến hãy nhìn đi sẽ thấy một Đăk Lắk nguyên sơ kỳ bí của núi sông rừng thẳm, của vùng đất mang tên các tù trưởng dũng cảm hay những cô gái Êđê miền sơn cước thuỷ chung xinh đẹp tựa như đóa lan giữa núi rừng Ea Kao...
2 giờ sáng, tôi tỉnh giấc khi mưa đã tạnh, tôi đoán mình đã đi xa lắm về phía đại ngàn... xe im lắm, chỉ có tiếng máy xe rền rĩ đều đều chán ngắt. Mọi người bị đánh bại bởi cái mệt mỏi ngửa ngiêng la liệt, dựa vào nhau mà ngủ. Sương mù tràn xuống phủ trùm lấy vạn vật đồi núi rừng thông, nhà cửa... sương mù lẩn quẩn hư thực giữa bốn bề trời đất. Sương mù không chỉ đem tới cái ẩm ướt khó chịu mà còn kéo theo sự nguy hiểm tầm nhìn giới hạn. Nhìn ngang nhìn ngược nhìn xuôi tất cả đều thấy một màn sương mờ đục, ánh đèn xe pha lên vàng vọt chỉ đủ xuyên thủng được chút ít cái thâm u mù mịt ấy. Xe vẫn lao nhanh trên con đường dài và hẹp... đường đèo ngoặt chữ “chi” liên chi hồ điệp. Những cái “khủy tay” khúc khuỷu được đặt những chiếc đèn pha phóng ra thứ ánh sáng trắng nhờ nhờ. Hình như cũng chưa yên tâm người ta làm thêm vô số gờ giảm tốc trên mặt đường khiến cho ai đến đấy cũng phải tâng lên rớt xuống giằng xóc như muốn nôn ra hết những gì có trong bụng. Nhìn hai bên đường, tôi không thấy chi cả ngoài bờ đất chạy dài, những hàng cây im lìm trầm mặc kéo liền một dãy. Đôi khi xe chậm hẳn bò rì rì qua từng mét đường, đôi khi xe ngả nghiêng vút đi, tôi nhìn đăm đăm ra phía trước bất giác sờ sợ, thấy mình đang lao hun hút vào một vùng xoáy không đáy. Cũng có lúc tôi thấy một vầng sáng lóa lên rọi từ phía bên kia đèo chẳng khác gì nan quạt hào quang gạt đi tất cả bóng tối đặc trưng của rừng núi canh khuya đại ngàn. Phải lâu lắm, mới thấy vùng sáng bóng đèn cao áp thủy ngân vàng vọt thậm thụt trong màn sương mù dày đặt. Những bóng nhà trầm tư dưới tàn cây vật vờ. Tôi chỉ có thể nhận được hơi hướm con người qua cái bóng đèn ne-on chiếu sáng một khoảnh sân con con bên đường. Bóng tối đã thành công trong công việc gieo vào lòng người nỗi sợ hãi...
Bạn tôi ở Kar[2], đã từng rong ruổi suốt đêm trên chính con đường này bằng xe máy, nói rằng thỉnh thoảng ở đây vẫn thấy có bọn cướp cạn mò ra chặn xe để xin tiền mãi lộ vì thế cánh tài xế phải mang theo vũ khí lận lưng để tự bảo vệ mình và hành khách. Nghe như thế ai mà chẳng lo lo.
Tôi thầm niệm danh hiệu Bồ Tát Quán Thế Âm, vị Bồ Tát mang bóng dáng người mẹ hiền với hạnh từ bi vô cùng. Vị Bồ Tát có khả năng cứu thoát con người khỏi những tai nạn, sợ hãi bất an. Quán chứ không phải quan, Quán Thế Âm là lắng nghe âm thanh đau khổ của trần thế bằng tất cả năng lực các giác quan với tình yêu thương không bờ bến. Mọi người có thể sẽ cười tôi, thời buổi này ai lại tin vào những điều huyền hoặc ấy. Đấy là niềm tin, không phải niềm tin hão huyền vào một vị thần linh xa vời nào đó mà tin rằng tình yêu thương vẫn còn tồn tại và loài người cuối cùng vẫn còn giấu trong trái tim minh một chút gì đấy cho nhau...
[1] GĐPT là viết tắt của Gia Đình Phật Tử một tổ chứ hoạt động thanh niên được thành lập cách đây hơn 60 năm hoạt động với mục đích: “Đào luyện thanh thiếu đồng niên thành Phật tử chân chánh góp phần xây dựng xã hội theo tinh thần Phật giáo”
[2] Kar: Là cách nói tắt của người dân Đắk Lắk khi gọi huyện Êa Kar. Huyện Êa Kar cách Buôn Ma Thuột gần 60 km theo quốc lộ 26 về phía Đông
BÌNH LUẬN